Таъқиқланган дори бизнеси: миллиардлик ноқонуний схеманинг фош этилиши тафсилотлари!

Ўзбекистонда мамлакатга ноқонуний равишда дори воситаларини олиб кириш билан шуғулланиб келган навбатдаги катта жиноий гуруҳ аъзолари қўлга тушди. Бу гал ҳуқуқни муҳофаза қилувчи органлар ушбу схемани амалга оширишга уринган шахслар томонидан амалга оширилган миллиардлик фирибгарлик ҳолатига дуч келишди.

Давлат хавфсизлик хизмати ва Божхона қўмитаси шахсий хавфсизлик бошқармаси ходимлари ҳамкорлигида Тошкент вилоятининг Юқори Чирчиқ туманида ноқонуний равишда мамлакатга олиб кирилган сифат кафолати мавжуд бўлмаган дори воситалари партияси қўлга олинди. Ушбу воситаларнинг умумий қиймати, маълумотларга кўра, 5 миллиард 353 миллион сўмни ташкил этади.

Мазкур жиноий режа икки мамлакат – Россия ва Қозоғистондан жўнатилган юкларнинг Ўзбекистонга кириб келиш жараёнида аниқланган. Тошкент вилоятидаги “Яллама” чегара-божхона постига кириб келган икки дона “ГАЗ” русумли юк автомашинаси, тегишли божхона ҳужжатлари асосида “қизил йўлак” орқали мамлакатга олиб кирилган бўлиб, уларнинг белгиланган божхона постига қадар божхона ходими кузатувида етиб бориши талаб қилинган.

Аммо йўлда кузатувчи инспектор ўз вазифасини суистеъмол қилиб, машиналарни кузатишни тўхтатиб, уларни эркин ҳаракат қилиш учун назоратсиз ҳолда қолдирган. Ана шу ҳолатдан фойдаланган ҳайдовчилар аслида режалаштирилган йўналишни ўзгартириб, Тошкент вилоятининг Юқори Чирчиқ туманида истиқомат қилувчи бир фуқаронинг уйига йўл олишган.

У ерда эса қонунбузарликнинг яна бир босқичи амалга оширилди: китоблар, аксессуарлар ва кийим-кечаклар орасига яширилган 214 хил номдаги, жами 52 459 дона “Актовегин”, “Клексан”, “Ремаксол” каби турли дорилар фуқаронинг хонадонига тушириб қолдирилган. Эътиборлиси, бу жараёнда юк автомашиналарига ўрнатилган божхона муҳри ҳам бузилмаган ҳолда сақланиб қолган эди.

Бу ҳолат ҳуқуқни муҳофаза қилувчи орган ходимлари томонидан тезда аниқланиб, мазкур шахслар жиноят устида ушланди. Ҳозирда олиб борилаётган суриштирув ишларида маълум бўлишича, дориларни Ўзбекистонга ўтказиб беришга уринган шахс Қозоғистон фуқароси бўлиб, ушбу ноқонуний амалиёт учун икки юк машинаси ҳайдовчиларига 2000 АҚШ доллари миқдоридаги пора берилишини ваъда қилган.

Ҳозирда ушбу воқеа юзасидан юк машинаси ҳайдовчилари ва дориларни сақлаш учун хонадонни тақдим этган шахсларга нисбатан Ўзбекистон Республикаси Жиноят кодексининг 182-моддаси 2-қисми “а” банди (божхона тўғрисидаги қонунчиликни бузиш) билан жиноят иши қўзғатилди. Бу моддага кўра, айбдорларга энг оғир ҳолатда 8 йилгача озодликдан маҳрум этиш жазоси белгиланиши мумкин.

Шу билан бирга, хизмат вазифасига бефарқлик қилиб, юкларнинг ноқонуний равишда туширилишига имкон яратиб берган «Яллама» чегара-божхона пости инспекторининг хатти-ҳаракатлари ҳам алоҳида текширув остига олиниб, унга нисбатан тегишли ҳуқуқий баҳо берилиши кўзда тутилган.

Қонунчиликка кўра, божхона қоидаларини жуда кўп миқдорда бузган шахсларга энг юқори даражадаги жазо чоралари, яъни БҲМнинг 300 дан 600 бараваригача (112,5 миллиондан 225 миллион сўмгача) бўлган жарима ёки 5 йилдан 8 йилгача озодликдан маҳрум этиш жазоси қўлланиши мумкин.

Ҳозирда бу борадаги тергов ишлари жадаллик билан давом эттирилмоқда. Ҳуқуқни муҳофаза қилувчи органлар томонидан аҳолининг саломатлиги ва хавфсизлигини таъминлаш мақсадида, мамлакатимиз ҳудудига сифатсиз дори воситаларининг кириб келишига йўл қўймаслик учун барча зарур чора-тадбирлар кўрилмоқда. Бу каби жиноятларнинг олдини олиш учун давлат идоралари томонидан назорат ва кузатув янада кучайтирилади. Бу каби ҳолатлар аҳоли орасидаги хабардорликни ошириш ва эҳтиёткорликни янада юксалтириш учун ҳам муҳим сабоқ бўлади.