1 октябр ҳолатига кўра, Ўзбекистонда 149 465 нафар фуқаро кредит расмийлаштиришга ихтиёрий тақиқ хизматидан фойдаланди. Кредит ахборот бюроси (КИАТс) маълумотларига кўра, ушбу восита фирибгарлик ва ўйламасдан олинган қарзлардан ҳимояланиш усули сифатида тобора оммалашмоқда.
Статистикага кўра, хизматдан фойдаланган фуқароларнинг асосий қисмини эркаклар ташкил этади – 101,4 мингдан зиёд эркак, 47,9 минг нафар аёл. Ёш тоифалари бўйича эса энг фаол гуруҳ 26-35 ёшдагилар бўлиб, улар умумий кўрсаткичнинг учдан бир қисмини ташкил этди.
Кейинги ўринларда 36-45 ёшдагилар (25,6%) ва 26 ёшгача бўлган ёшлар (19,2%) туради. Хизмат оммалашмоқда: июн ойида 33,1 минг фуқаро ушбу хизматни ёққан бўлса, сентябрда янги фойдаланувчилар сони 40,8 мингдан ошди.
Ушбу механизмнинг ҳуқуқий асоси Шавкат Мирзиёев томонидан 4 март куни имзоланган қонун бўлиб, у фуқаролар хабарисиз кредит расмийлаштиришни олдини олишга қаратилган. Тақиқни ўрнатиш ёки олиб ташлаш давлат хизматлари марказлари, ЯИДХП ёки тўғридан-тўғри кредит бюроси орқали мутлақо бепул ва чекланмаган миқдорда амалга оширилади.
Ариза топширилган заҳоти маълумотлар махсус реестрга киритилади. Кредит ташкилотларига ушбу реестр бўйича потенциал қарздорларни текшириш мажбурияти юклатилган.
Эндиликда банклар ва микроқарз ташкилотлари ушбу рўйхатдаги шахсларга кредит беришнинг ҳуқуқий оқибатлари учун тўлиқ жавобгардир. Кредит олишга ихтиёрий тақиқ механизми кўплаб мамлакатларда молиявий интизомни ошириш ва аҳолининг қарздорлик даражасини камайтириш учун самарали восита сифатида кўрилмоқда.
Шунингдек, у ижтимоий заиф гуруҳларга қаратилган молиявий фирибгарликнинг олдини олишнинг самарали чорасидир.
