Ҳар куни олма истеъмол қилинса, организмда қандай ўзгариш юз беради?

Олма соғлиқ учун зарур бўлган моддаларга бой бўлиши билан бирга, ҳар бир инсон учун мутлақо севимли мевадир. Уни мунтазам истеъмол қилиш билан организмда қандай ўзгариш юз беради? Marie Claire нашри қуйида ушбу саволга жавоб берди.

Олма ҳақида гап кетганда, иккиланмасдан шуни айтиш мумкинки, бу кундалик рационга киритиш мумкин бўлган хавфсиз маҳсулотдир. Ҳозирги вақтда фанда олма меваси ва пўстида мавжуд бўлган биологик фаол моддалар инсон саломатлигини сезиларли даражада яхшилаши мумкинлиги ҳақида далиллар мавжуд.

Витамин ва минералларга бой кучли қўшимча
Олма таркибида жуда кўп миқдорда C витамини (100 грамм маҳсулотда кунлик эҳтиёжнинг тахминан 10 фоизи) ва озроқ миқдорда — B1, B5, B6, К1 ва ПП витаминлари мавжуд. Ичакдаги К1 витаминидан микробиота таъсирида кальцийни суяк тўқималарига киритиш учун зарур бўлган машҳур К2 витамини синтезланади. Б витаминлари оқсил синтезида иштирок этади. C ва ПП витаминлари эса қон томирларининг деворлари ва иммунитет функциясини мустаҳкамлайди.

Олма таркибида кўп миқдорда калий, кобалт, мис, озроқ миқдорда кремний, марганец, молибден ва хром мавжуд. Булар саломатлик учун жуда муҳим элементлардир. Калий мушак ва юрак ҳужайраларида импулсларни узатишда иштирок этадиган ион бўлиб, ичакнинг нормал ишлаши учун зарурдир.

Кобалт метаболизмда иштирок этади. Кремний коллаген синтезини ва ичак фаолиятини рағбатлантиради. Мис кўп миқдордаги ферментларнинг бир қисмидир, гематопоэз жараёнларида иштирок этади, организмни эркин радикаллардан ҳимоя қилади.

Марганец суяк ва бириктирувчи тўқималарнинг шаклланишида муҳим рол ўйнайди ҳамда метаболизмда иштирок этади. Молибден аминокислоталар ва бошқа моддалар алмашинувини тартибга солувчи кўплаб ферментларнинг бир қисмидир.

Организмнинг антиоксидланиши
Олмаларда кўп миқдорда биологик фаол фитокимёвий моддалар мавжуд: булар полифенол, ўсимлик стероллари (фитостероллар), тритерпенлар ва органик кислоталардир. Ушбу компонентлар кучли антиоксидантлардир (яллиғланиш, кансерогенез, атеросклероздан ҳимоя қилишга ёрдам берадиган моддалар). Олма таркибидаги C витамини ҳам кучли антиоксидантдир.

Саратоннинг олдини олади
Тритерпенлар, антиоксидант таъсиридан ташқари, ўсимтага қарши потенциалга эга: улар онкологияда потенциал профилактика сифатида фаол ўрганилади. Бундан ташқари, скуамоз ҳужайрали тери саратони ва бачадон бўйни саратонининг олдини олишда фитостеролларнинг иштироки ҳақида далиллар мавжуд.

Олма ҳам клетчатка ва толага бой. Улар сувни ўзлаштиради ва турли хил заҳарли моддаларни, шу жумладан радиоактив, оғир металларни, ортиқча шакар ва холестеринни организмдан чиқариб ташлашга қодир бўлган гел ҳосил қилади.

Олма пектинлари мева таркибидаги бошқа биологик фаол моддалар билан бирга йўғон ичак саратони ва бошқа баъзи саратон турларининг олдини олишда иштирок этади.

Гўзалликни сақлаш ва спорт билан шуғулланишда ёрдам беради
Олма таркибида мавжуд бўлган урсолик кислота каби тритерпенларнинг хилма-хиллиги скелет мушакларига сезиларли таъсир кўрсатади, эрта қаришнинг олдини олиш ва спорт самарадорлигини оширишда муҳим рол ўйнайди.

Фитостероллар жароҳатни даволашни тезлаштиради, капилляр қон айланишини яхшилайди ва мушакларнинг массасини оширишга ёрдам беради. Шунингдек, улар теридаги намлик мувозанатини сақлайди, уни юмшатади ва тери касалликлари хавфини камайтиради. C витамини соғлом тери, соч ва суяклар учун зарур бўлган коллаген синтезини рағбатлантиради.

Тиш саломатлиги
Шунингдек, фитостероллар оғиз бўшлиғидаги яралар, периодонтитни даволашга ёрдам беради. Олма таркибидаги клетчатка овқатни чайнашда бактерияларни тишларга кириб қолмаслигига ёрдам беради.

Иштаҳанинг пасайиши ва шакарга бўлган эҳтиёж
Олмада мавжуд бўлган тола ошқозон-ичак трактида шишиб, озиқ-овқат ўрнини босади, шу билан тезда тўқлик ҳисси пайдо бўлишига ёрдам беради ва ортиқча овқатланишнинг олдини олади.

Хром углевод алмашинувини тартибга солишни таъминлайди, инсулинга резистантликни рағбатлантиради ва ширинликларга бўлган эҳтиёжни камайтиради, бу парҳезда муҳим аҳамиятга эга.

Ошқозон-ичак тракти ва жигар саломатлигига ижобий таъсири
Клетчатка ичаклар ҳаракатини рағбатлантиради. Улар пребиётиклар, яъни фойдали микробиоталарнинг кўпайишига ёрдам берувчи моддалар вазифасини бажарадиган микрофлора учун жуда муҳимдир.

Юрак-қон томир касалликларининг олдини олади
Кунига 100 дан 150 граммгача тўлиқ олма истеъмол қилиш юрак-қон томир касалликлари хавфини, қон босими, ёмон холестерин, яллиғланишни камайтириш ва қон томир эндотелиал функциясини яхшилаш билан боғлиқ.

Деменсия ва бошқа нейродегенератив касалликларнинг олдини олади
Асосан олма пўстида бўлган антосиянинлар оксидловчи стресс билан боғлиқ касалликлар, шу жумладан нейродегенератив касалликларнинг олдини олишда муҳим рол ўйнайди.

Қандли диабет ривожланиш хавфини камайтиради
Кварцэтиннинг юқори миқдори туфайли олма истеъмол қилиш диабет ривожланиш хавфини камайтириши мумкин. Олма таркибида мавжуд бўлган фенолик бирикмалар, шунингдек, инсулин синтезига, қондаги глюкоза даражасига сезиларли таъсир кўрсатиши ва ичакларда ишлаб чиқарилган гормонлар орқали глюкоза сўрилишини камайтириши аниқланган. Тадқиқотлар шуни кўрсатдики, олма истеъмол қилиш иккинчи тоифа диабет ривожланиш хавфини 18 фоизга камайтиради.

Шундай қилиб, кунига бир ёки бир нечта олма истеъмол қилиш кўплаб касалликларнинг олдини олишга, терини ёш сақлашга, ичак фаолиятини яхшилашга, яхши кайфият ва саломатликни сақлашга ёрдам беради. “Замин” янгиликларини “Twitter”да кузатиб боринг