Қон босими паст бўлишининг сабаби нима?

^{Фото: Marie Claire}
Сабабсиз бош оғриғи, сурункали чарчоқ, умумий заифлик — бу барча нохуш аломатлар паст қон босимининг белгиси бўлиши мумкин, деб ёзади Marie Claire.

Паст қон босимининг сабаблари
Дарҳақиқат, гипотония нохуш оқибатларга олиб келиши мумкин бўлган жиддий муаммодир. Афсуски, одамлар кўпинча огоҳлантирувчи белгиларга эътибор бермайди, ҳамма нарсани чарчоқ, уйқусизлик ва ҳаётни мураккаблаштирадиган бошқа омиллардан кўради. Оддий кўринган сабаблар ва турмуш тарзи жиддий касалликларнинг дастлабки қадамлари бўлиши мумкин, шунинг учун жуда кеч бўлмасдан, ушбу ҳолатнинг мумкин бўлган оқибатлари ҳақида билиб олиш керак.

Кучли асабийлашиш
Паст қон босимнинг энг кенг тарқалган сабаби стресс бўлиши мумкин — ўта банд иш куни, қўрқув — улардан қутулиш баъзан унчалик осон эмас. Бундай ҳолда режимни нормаллаштириш сурункали стрессни енгишга ёрдам беради. Қисқа танаффус қилиш, ишдан бир кун дам олиш, сайр қилиш, оила билан вақт ўтказиш, фикрларни тартибга солишга имкон берадиган ишларни амалга ошириш зарур. Шу тарзда асабий зўриқиш билан бирга нохуш аломатлар ҳам йўқолади. Бир неча соатлик хотиржам дам олишдан сўнг асабийлаштирадиган ҳар қандай суҳбатлар қанчалик осонлашаётганини ҳис қилиш мумкин, чунки бош оғриғи пасаяди, оёқ-қўлларга иссиқлик қайтади ва нафас олиш жараёни осонлашади.

Нотўғри овқатланиш
Соғлом овқатланиш организмда барча аъзоларнинг нормал ишлашининг калитидир. Аввало кун бўйи энергия билан таъминлайдиган тўйимли, фойдали нонушта ҳақида ўйлаш керак. Хусусан, босимга ширинликлар, фастфуд ва консерва каби очиқчасига зарарли маҳсулотларга бўлган иштиёқ таъсир қилади. Замонавий парҳезшунослар таклиф қиладиган барча қоидаларга мувофиқ овқатланишга эҳтиёт бўлиш лозим: рационга темир ва рухга бой озиқ-овқатларни қўшиш тавсия этилади, улар нафақат совуқ ҳавода исинишга ёрдам беради, балки қон томирларининг ишини ҳам нормаллаштиради, бу эса бевосита қон босими билан боғлиқ.

E, C, B витаминлари етишмаслиги
Айниқса, қиш ойларида организмда витаминлар танқислиги кузатилади. Ушбу камчиликни тўлдириш учун рационни қайта кўриб чиқиш керак. Мисол учун, E витамини барча турдаги ёнғоқларда, C витамини карам, шунингдек, малина, кўкат ва клюквада кўп миқдорда мавжуд. B витаминларини эса гўшт маҳсулотларидан олиш мумкин.

Организмнинг умумий иммунитети пасайиши ва юқумли касалликлар
Куз ва айниқса совуқ қишда иложи бўлса, иссиқроқ кийинишга ҳаракат қилиш, гардеробни қайта кўриб чиқиш зарур. Табиий материаллардан тайёрланган кийимлар иссиқликни сақлаб қолиши мумкин ва бу шамоллашдан ҳимоя қилади. Профилактикадан воз кечмаслик лозим — мунтазам равишда тоза ҳавода юриш ва доривор гиёҳлар экстракти қўшилган ванналар ҳақида унутмаслик жуда муҳим.

Оқибатлари

Кўнгил айниши ва заифлик
Бундай оқибатлар ҳаёт учун жиддий хавф туғдирмайди. Аммо умумий ҳолат учун жуда сезиларли. Паст қон босимида одатда умумий заифлик, бош оғриғи ва кўнгил айниши бирга кузатилади. Энг ёқимсиз нарса, даволаниш жараёни қанчалик узоққа қолдирилса, вазият тезроқ ёмонлашади. Тўсатдан ҳушдан кетиш мумкин, бош айланиши доимий ҳамроҳга айланади. Агар босим гипотония учун меъёр бўлган белгидан пастга тушса, соғлиқ учун жиддий оқибатларга олиб келиши мумкин.

Ҳаётга таҳдид
Бу ҳазил эмас, бепарволик ҳаёти учун ҳақиқий таҳдидга айланиши мумкин. Босимнинг жуда кескин пасайиши ҳеч бўлмаганда шифохона бўлими билан таҳдид қилиши мумкин: чунки бу жараён муҳим органларга қон ва кислород етказиб беришнинг сезиларли даражада пасайиши билан боғлиқ. Бу паст босимдан таъсирланган орган тўқималарининг нобуд бўлиши юрак хуружи, буйрак етишмовчилиги, инсульт ва бошқа кичик аломатларнинг ҳалокатли натижаларига олиб келиши мумкин.

Шифокорга кўриниш вақти келди
Босимни аста-секин нормаллаштиришни таъминлайдиган оддий тавсияларга риоя қилишдан ташқари, энг оддий хавфсизлик қоидаларини ҳам эслаб қолиши керак. Хўш, қачон шифокорга ташриф буюриш лозим?

Агар босимнинг пасайиши ҳушидан кетиш ёки онгни йўқотишга олиб келган бўлса, нохуш аломатлар ҳақида кечиктирмасдан мутахассисга мурожаат қилиш керак.

Агар гипотония билан бир қаторда қаттиқ чарчоқ, ҳаётийлик ва энергия етишмаслигидан азият чексангиз, бу яшаш ва ишлашга тўсқинлик қиладиган бўлса, терапевт билан маслаҳатлашиш керак.

Агар паст қон босими кучли кўнгил айниши, жиғилдон қайнаши, қайт қилиш ва ваҳима билан бирга кузатилса, буларнинг барчаси юрак хуружининг белгилари бўлиши мумкин. “Замин” янгиликларини “Youtube”да кузатиб боринг