Тунда йўтал тутса нима қилиш керак?

^{Фото: Wday}
Ёши катта инсонларда тунги йўтал кун давомида намоён бўлмайди ва бу организмда қандайдир касалликлар мавжудлигини кўрсатади. Wday нашри томонидан икки турдаги қуруқ ва нам йўталнинг сабаблари ҳақида бир қанча маълумотлар тақдим этилди.

Нима учун қуруқ йўтал кечаси кузатилади?
Қуруқ йўталнинг белгилари — томоқ оғриғи, кўнгил айниши, бўғилиш ва нафас қисилиши. Хонадаги совуқ қуруқ ҳаво ва ухлаб ётган одамнинг ноқулай ҳолати нафас олиш йўлларини тўсиб қўяди ва уларнинг шиллиқ пардаларини безовта қилади.

Кечаси инсон организмдаги барча жараёнлар секинлашади, шунинг учун балғам тўпланади. Йўтални келтириб чиқарадиган жиддий касалликларга қуйидагилар киради:
- бронхит;
- астма;
- юрак муаммолари;
- аллергия;
- ошқозон-ичак трактининг нотўғри ишлаши.

Бўғувчи йўтал кислород етишмаслиги туфайли юзага келади. Юрак етишмовчилиги билан нафас қисилиши ва юрак уришининг тезлашиши пайдо бўлади. Ошқозондаги ноқулайлик овқат ҳазм қилиш трактининг нотўғри ишлашини кўрсатади, чунки қизилўнгачнинг асаб тугунлари безовталанади ёки унинг кислота баланси бузилади.

Хатарли ўсмалар ва ўпка туберкулёзи аортанинг кенгайиши ёки кенгайган лимфа тугунлари туфайли ривожланиши мумкин бўлган жиддий касалликлардир. Бундай ҳолда, йўтал қуруқ ёки ҳўл бўлиши мумкин. Аллергия ва астма билан оғриган одамларда чанг, тук ва патлар тунги йўтални қўзғатади. Улар томоққа тушиб, шиллиқ қаватда ҳаракат қила бошлайди ва йўтал бошланади.

Ўткир томоқ оғриғида балғам тўпланиб, нам йўтал пайдо бўлади. Бу қуйидаги ҳолларда содир бўлади:
- ЎРВИ;
- вирусли ва юқумли касалликлар;
- астма;
- ўпка саратони;
- сил касаллиги;
- шиллиқ қаватнинг яллиғланиши;
- ошқозон-ичак трактидаги бузилишлар.

Агар сабаб вирусли ва юқумли касалликлардан бўлса, у ҳолда йўтал билан бирга қусиш, юқори тана ҳарорати, заифлик ва бош айланиши кузатилади. Қон билан балғам, титроқ ва иситма сил ва онкологик касалликлар билан юзага келади.

Сурункали касалликларда қуруқ йўтал ҳўл бўлади. Нам ва қуруқ йўтал баъзан бел, кўкрак, ёнбош, қовурғалар ва умуртқа поғонасидаги оғриқлар билан бирга келади.

Тунги йўтални қандай тўхтатиш керак?
Биринчидан, ётоқдан туриш ва бироз олдинга эгилиш лозим. Кейин тик туриб, қўллар кўтарилади.

Агар уйда доривор ўсимликларнинг қуруқ гуллари ва барглари бўлса, улардан дамлама тайёрлаш мумкин. Шунингдек, хонадаги ҳаво намланади. Балғам йиғилмаслиги учун ухлашда баланд ёстиқ керак бўлади. Кенг кийим кийиш тавсия этилади. Истеъмол содасидан ингаляция қилиши мумкин: идишга 2-3 ош қошиқ истеъмол содаси ва устига 1 литр қайноқ сув қуйилади, сочиқ билан ёпинг ва иссиқ буғдан нафас олинади.

Кечаси йўталиш хуружи ўтиб кетмаса ва уй шароитида даволаниш ёрдам бермаса, тез ёрдам чақириш тавсия этилади. Йўтал безовта қилмаганда ҳам, тиббий кўрикдан ўтиб туриш лозим. “Замин” янгиликларини “Одноклассники”да кузатиб боринг