Юртимизда интеллектуал мулк соҳаси янада самарали ва замонавий йўналишда ривожланиши учун муҳим қадам ташланди. Яқинда қабул қилинган «Айрим қонун ҳужжатларига ўзгартиш ва қўшимчалар киритиш тўғрисида»ги қонун асосий мақсади билан интеллектуал мулк объектларини рўйхатдан ўтказиш жараёнларини соддалаштириш, мулк эгалари манфаатларини кенгроқ ҳимоя қилиш ва уларнинг қонуний ҳуқуқларини таъминлашга қаратилган.
Жиноят кодексига янги модда қўшилди
Қонунга кўра, энди муаллифлик ҳуқуқи ва турдош ҳуқуқларни бузиш билан боғлиқ ҳаракатларга нисбатан жиноий жавобгарлик кучайтирилди. Масалан, асарлардан ёки турдош ҳуқуқ объектларидан қонунга зид равишда фойдаланиш, шунингдек контрафакт нусхаларни кўпайтириш, тарқатиш ёки оммавий равишда етказиш катта жазога сабаб бўлади. Бундай ҳолатларда БҲМнинг 50 бараваридан 100 бараваригача миқдорда жарима ёки икки йилгача ахлоқ тузатиш ишлари, ёки икки йилгача озодликни чеклаш ёхуд озодликдан маҳрум қилиш жазоси белгиланди.
Қонун бузилишини оғирлаштирувчи ҳолатлар
Агар бу каби ҳуқуқбузарликлар такроран содир этилса, ёки бир гуруҳ шахслар олдиндан тил бириктириб, хизмат мавқеидан ёки ОАВдан фойдаланиб амалга оширса, шунингдек катта миқдорда зарар етказилган бўлса, жазо янада кучли бўлади. Бундай вазиятда айбдорга БҲМнинг 100 бараваридан 150 бараваригача жарима ёки икки йилдан уч йилгача ахлоқ тузатиш ишлари, ёки икки йилдан уч йилгача озодликни чеклаш ёки озодликдан маҳрум қилиш жазоси тайинланади.
Янги имкониятлар ва қулайликлар
Қонун билан шунингдек, бир қатор қулайликлар ва ислоҳотлар назарда тутилган:
-
айрим интеллектуал мулк объектларини экспертизадан ўтказиш муддатлари қисқартирилади;
-
патент божларини тўлаш тартиби янада енгиллаштирилади;
-
интеллектуал мулк ҳуқуқларини бузиш учун жавобгарлик кескин кучайтирилади.
Қонунлар рўйхатида ўзгаришлар
Қабул қилинган ҳужжат доирасида қуйидаги қонунларга ҳам тегишли қўшимча ва ўзгаришлар киритилди:
-
«Электрон ҳисоблаш машиналари учун яратилган дастурлар ва маълумотлар базаларини ҳуқуқий муҳофаза қилиш тўғрисида»ги қонун;
-
«Ихтиролар, фойдали моделлар ва саноат намуналари тўғрисида»ги қонун.
Хулоса
Мутахассислар фикрича, янги қонун мамлакатда интеллектуал мулк соҳасида адолатли рақобат муҳитини таъминлаш, ижодкорлар ва муаллифларнинг ҳуқуқларини кафолатли тарзда ҳимоя қилиш ҳамда инновацион ғоялар ривожини қўллаб-қувватлашда катта аҳамият касб этади. Бу орқали интеллектуал мулк эгалари ўз ижодий меҳнати ва меҳнат самарасини адолатли равишда муҳофаза қилиш имкониятига эга бўлишади.
«Замин»ни Telegram’да ўқинг!
