Миллий статистика қўмитаси сўнгги маълумотларига кўра, 2025 йил 1 октябр ҳолатига мамлакат аҳолиси 38 миллион 69,1 минг нафарга етди. Бу кўрсаткич Ўзбекистонда аҳоли сони барқарор ўсишини намоён этмоқда.
Тақсимотга кўра, аҳоли таркибида гендер мувозанати деярли тенг: аёллар сони 18 миллион 896,6 минг нафарни (49,6 фоиз), эркаклар эса 19 миллион 172,5 минг нафарни (50,4 фоиз) ташкил этмоқда. Демографлар бу барқарор тақсимот меҳнат бозоридаги стратегия ва ижтимоий сиёсат йўналишларини белгилашда муҳим омил эканини таъкидламоқда.
Шаҳарлар устунликка чиқмоқда
Маълумотлар шаҳарлашув жараёнининг изчил давом этаётганини кўрсатмоқда. Ҳозирда 19,4 миллион киши шаҳарларда (тахминан 51 фоиз), 18,7 миллион киши эса қишлоқ ҳудудларида (49 фоиз) истиқомат қилмоқда.
Мутахассислар таъкидлашича, урбанизация даражасининг ошиши нафақат иш ўринлари, балки уй-жой қурилиши, транспорт тизими, ичимлик суви ва канализация тармоқларига бўлган талабни ҳам кескин оширмоқда. Бу эса шаҳар инфратузилмасини янада чуқур режалаштириш ва ресурсларни самарали тақсимлаш заруратини кўрсатади.
Шунингдек, шаҳарларда аҳолининг ўсиши транспорт оқимини бошқариш, экологик мониторинг ва энергия таъминотидаги муаммоларни ҳам янгича ёндашув билан ҳал қилишни талаб этмоқда.
Оилавий ҳаётдаги рақамлар
Қўмита маълумотларига кўра, ҳисобот даврида 177 мингта никоҳ қайд этилган бўлса, 35,4 мингта оила расман ажрашган. Бу рақамлар ёшлар ўртасида оила қуриш тенденцияси сақланаётганини кўрсатса-да, оилаларни руҳий ва ижтимоий жиҳатдан қўллаб-қувватлаш тизимини янада ривожлантириш зарурлигини ҳам таъкидлайди.
Мутахассислар фикрича, ёш оилалар учун молиявий имтиёзлар, уй-жой дастурлари, оила психологияси бўйича маслаҳат хизматларини кенгайтириш жамият барқарорлигига ижобий таъсир кўрсатади.
Миграцияда манфий салдо
Шу билан бирга, ташқи миграция бўйича манфий салдо қайд этилди: 1 133 киши мамлакатга кўчиб келган бўлса, 7 585 киши хорижга кетган. Бу кўрсаткич натижасида умумий нетто сальдо –6 452 нафарни ташкил этди.
Экспертлар бу ҳолатни меҳнат миграцияси, хориждаги таълим имкониятлари ва юқори малака талаб қиладиган соҳаларда кадрлар етишмаслиги билан изоҳлашмоқда. Айниқса, IT, муҳандислик ва тиббиёт йўналишида малакали мутахассисларнинг чет элга чиқиши кейинги йилларда сезиларли ўсиш қайд этган.
Хулоса
Демографик кўрсаткичлар Ўзбекистон аҳолиси нафақат сони, балки яшаш тарзи ва жойлашуви бўйича ҳам ўзгариб бораётганини англатади. Урбанизациянинг кучайиши, аҳоли таркибидаги мувозанат ва миграция тенденциялари мамлакатнинг иқтисодий, ижтимоий ва инфратузилмавий сиёсатини белгилашда муҳим мезон бўлиб қолмоқда.
Янги маълумотлар давлат идоралари ва маҳаллий ҳокимиятлар учун келгуси йиллардаги режалаштириш жараёнларида асосий йўналиш бўлиб хизмат қилади.
“Zamin”ни Telegram'да ўқинг!
