
Дунё бўйича ҳар куни 2 миллиарддан ортиқ инсонлар тонгни бир финжон қаҳва билан бошлайди. Баъзилар учун бу уйғониш одати, бошқалар учун эса куннинг мотивацияси. Лекин савол шунда: эрталаб ичилган қаҳва ҳақиқатан ҳам фойдалими, ёки у саломатликка зиён келтирадими?
Илмий ёндашув: Қаҳвадаги асосий модда — кофеин марказий асаб тизимини қўзғатувчи табиий бирикма. У бош миядаги аденозин рецепторларини тўсиб, уйқуни камайтиради, диққат ва сергакликни оширади.
Бироқ тонгги 6:00–9:00 орасида инсон организмида кортизол (стресс гормони) даражаси юқори бўлади. Агар шу вақтда қаҳва ичилса, организм табиий уйғониш тизимига аралашиб, соғлом ритм бузилиши мумкин.
Ижобий томонлари:
- Диққат ва хотирани оширади;
- Жисмоний фаолликка туртки беради;
- Қайтарувчанликни яхшилайди;
- Мия учун антиоксидант манбаи.
Салбий томонлари:
- Кортизол балансига аралашади;
- Ҳаддан ташқари тез юрак уришини келтириши мумкин;
- Ошқозон шиллиқ қаватига салбий таъсир;
- Қайта-қайта ичиш хавотирни оширади.
Тадқиқотчилар фикрига кўра, эрталаб 9:30–11:00 оралиғида қаҳва ичиш организмга камроқ зарар ва кўпроқ фойда келтиради. Бу вақтда кортизол даражаси пасайиб, кофеин таъсири оптимал бўлади.
Тонгни қаҳва билан бошлаш мумкин, агар у 1–2 финжондан ошмаса, тана бўш ошқозон билан эмас, енгил нонуштадан кейин қабул қилинса ва у ухлашга 6 соат қолган вақтда тўхтатилса.
Эрталаб қаҳва – фойдали, аммо меъёрни билиш ва тўғри вақтда ичиш шарт. Агар соғлом уйғониш, яхшиланган диққат ва энергияни истасангиз – қаҳва билан тонгни бошланг. «Замин»ни Telegram’да ўқинг!
Ctrl
Enter
Хато топдИнгизми
Иборани ажратиб Ctrl+Enter тугмасини босинг Мавзуга оид янгиликлар