Ҳар бир инсон саломатлигида муҳим рол ўйнайдиган омиллардан бири — бу организмнинг энергия ишлаб чиқариши ва уни бошқариш жараёнидир. Мазкур мураккаб тизимнинг марказида эса инсулин деб аталувчи ҳаётий гормон турибди. Унинг тўғри ишлаши нафақат қондаги шакарни назорат қилиш, балки умумий метаболизмнинг барқарорлиги учун ҳам зарурдир.
Инсулин нима?
Инсулин — ошқозон ости безида ишлаб чиқиладиган гормон бўлиб, у углеводлар, ёғлар ва оқсилларни ўзлаштиришни тартибга солади. Организмга тушган глюкоза қон орқали ҳужайраларга етиб бориши учун айнан инсулин воситачи вазифасини бажаради.
Унинг асосий вазифалари
1. Қон шакарини назорат қилиш. Инсулин глюкозани қондан ҳужайраларга етказиб, диабет каби оғир касалликларнинг олдини олишда ёрдамчи бўлади.
2. Энергия захирасини шакллантириш. Ортиқча глюкоза жигар ва мушакларда гликоген кўринишида сақланади ва танага энергия керак бўлган пайтда ишлатилади.
3. Ёғ йиғилишини бошқариш. Инсулин ёғ ҳужайраларига сигнал бериб, организмда ортиқча ёғ тўпланишини чеклайди.
Инсулин сезувчанлиги бузилиши ва диабет
Кейинги йилларда энг катта муаммолардан бири — инсулин резистентлиги. Бу ҳолатда ҳужайралар инсулинга жавоб бермайди ва организм уни кўпроқ ишлаб чиқаришга мажбур бўлади. Натижада, қондаги шакар назорати бузилиб, 2-тур диабет каби хатарли касалликлар келиб чиқиши мумкин.
Шунинг учун соғлом турмуш тарзи, тўғри овқатланиш ва жисмоний фаолият инсулиннинг самарали ишлаши учун асосий омиллар ҳисобланади.
«Замин»ни Telegram’да ўқинг!
